تغییر رفتار، فرایندی بسیار زمان بر است که مدل های نظری و عملیاتی مختلفی جهت تحقق آن وجود دارد. به منظور حصول به تغییر رفتار عموما از روش ها و مکانیسم های مختلفی به صورت توأمان استفاده می شود؛ بی تردید یکی از مهم ترین این مکانیسم ها استفاده از تسهیلگران و رویکرد تسهیلگری برای حصول به این مهم است.

مرور تجربیات جهانی به ما کمک می کند که به ایده هایی جهت پیشبرد هرچه مؤثرتر تغییر رفتار برسیم. یکی از این ایده ها استفاده از چهار “E” در کار تسهیلگران است. این چهار “E”  عبارتند از:

Enable (توانا ساختن)

Encourage (تشویق کردن)

Engage (درگیر کردن/ مشارکت دادن)

Exemplify (مثال­ زدنی کردن)

به عبارتی این 4 مورد، پکیج کاملی را از نظر شرح اقدامات تسهیلگر، در بر می گیرد که برای شکستن عادات و شروع تغییرات در رفتار کفایت می ­کند و در ابتکارات (initiatives) مختلفی که توسط اجتماع محلی با همراهی تسهیلگران طرح ریزی می شود لازم است مورد استفاده قرار گیرد.

برنامۀ محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) و انجمن بین ­المللی پسماند (ISWA) در کتابی با عنوان “چشم انداز مدیریت جهانی پسماند” که در سال 2015 منتشر کرده اند برخی از تجارب مختلف منجر به تغییر رفتار در حوزۀ پسماند را مورد توجه قرار داده اند. از آن جمله می توان به کمپین “LFHW” یا همان “Love Food Hate Waste” در انگلستان اشاره کرد که با اخذ همین رویکرد معطوف به چهار “E” توانسته است منجر به تغییر رفتار مردم در خصوص مدیریت پسماند غذایی شود و نتایج درخشانی را به همراه داشته است.

مرور جزئیات این قبیل اقدامات می تواند ایده های خوبی را در اختیار تسهیلگران قرار دهد.

تهیه و تنظیم: مریم ملائی

جهت مطالعۀ بیشتر در خصوص چهار “E” و ابتکارات منجر به تغییر رفتار در حوزۀ پسماند می توانید به کتاب معرفی شده در متن حاضر به آدرس زیر مراجعه کنید:

• United Nations Environment Programme & International Solid Waste Association (2015). Global Waste Management Outlook, available at https://www.uncclearn.org/wp-content/uploads/library/unep23092015.pdf